Bijdragen & Bronnen

De bestraffing van de collaboratie na de Tweede Wereldoorlog: mild in Vlaanderen en streng in Franstalig België? Een pleidooi voor een sociale geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog

---

Abstract

De bestraffing van de collaboratie na de Tweede Wereldoorlog is één van de meest gepolitiseerde gebeurtenissen uit het Belgisch nationaal verleden. In Vlaanderen werd de repressie al gauw afgeschilderd als een Belgische, zelfs francofone, wraakoefening om de Vlaamse beweging te breken. Die beeldvorming vindt nog steeds bijval bij het brede publiek. Nochtans heeft de wetenschappelijke geschiedschrijving de zogenaamde anti-Vlaamse repressie al lange tijd ontmaskerd als een mythe. Op basis van de uitkomst van de repressierechtspraak wordt er geconcludeerd dat er in Vlaanderen meer en in Franstalig België zwaarder is gestraft. Dat verschil zou te wijten zijn aan het succes van de politieke collaboratie in het Vlaams landsgedeelte en een meer apolitieke, gemeenrechtelijke samenwerking met de Duitse vijand in Franstalig België. Deze bijdrage stelt vraagtekens bij de gegrondheid van die veronderstelde verklaring vanuit de stelling dat de repressie in Franstalig België simpelweg strenger was. De resultaten van het repressief apparaat zeggen immers meer over het karakter van de bestraffing dan over de aard van de collaboratie. Om die reden is er nood aan een sociale geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog die rekening houdt met het mens- en maatschappijbeeld van alle betrokkenen, aan welke kant van de beklaagdenbank ook.

________

The prosecution of collaboration after the Second World War: mild in Flanders and severe in French-speaking Belgium? An argument for a social history of the Second World War.
The prosecution of collaboration after the Second World War is one of the most politicised events from the Belgian national history. In Flanders the repression would soon be described as a Belgian or even French-speaking revenge intended to destroy the Flemish movement. The public at large still supports that representation of the issue. However, scientific historiography disclosed a long time ago that the so-called anti-Flemish repression was a myth. Based on the results of the repression jurisprudence it has been concluded that prosecution took place more often in Flanders, and that it was more severe in French-speaking Belgium. The difference could be explained by the success of political collaboration in the Flemish part of the country and a more a-political common law-based collaboration with the German enemy in French-speaking Belgium. This contribution questions the merits of that supposed explanation, based on the theory that repression in French-speaking Belgium was simply more severe. After all, the results of the repressive system are more indicative of the character of the prosecution than the nature of the collaboration. For that reason, we need a social history of the Second World War, which takes account of the concept of man and society of all those involved, no matter on which side of the dock they stood.

How to Cite:

Aerts, K., (2014) “De bestraffing van de collaboratie na de Tweede Wereldoorlog: mild in Vlaanderen en streng in Franstalig België? Een pleidooi voor een sociale geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog”, WT. Tijdschrift over de geschiedenis van de Vlaamse beweging 73(1), 34-65. doi: https://doi.org/10.21825/wt.v73i1.12174