Bijdragen & Bronnen

De zomer van 1917 in context

---

Abstract

De zomer van 1917 was er één van belangrijke internationale en nationale politieke en militaire gebeurtenissen, maar ook het moment waarop aan het IJzerfront Vlaamse soldaten zich manifesteerden en de spanningen met de politieke en militaire hiërarchieën een hoogtepunt bereikten. Alveringem en de figuur van onderpastoor Cyriel Verschaeve stonden hierin centraal.
De aankomst eind juni van de eerste Noord-Amerikaanse troepen in Europa gaf de Eerste Wereldoorlog wellicht een beslissende wending. In Duitsland deed zich een wissel van de macht voor. Met de ontketening van een totale onderzeese oorlog werd alles in het teken van een slotoverwinning gesteld. De machtsverschuiving leidde in bezet België tot meer opeisingen van goederen en mensen met verscherpte armoede, honger en dwangarbeid als gevolg.
Aan het front nam het ongenoegen over het officiële triomfalisme in de pers onder soldaten toe. Daarenboven voelden vele Vlaamse soldaten zich achtergesteld door overwegend Franstalige officieren.
Cyriel Verschaeve was het aanspreekpunt en de mentor van de Vlaamsgezinde soldaten die aan de basis van de frontbeweging lagen. Zijn autoriteit en populariteit had hij vóór de oorlog verworven door zijn geschriften en lezingen.
Zijn houding zinde noch de kerkelijke noch de politieke hiërarchie en in de zomer van 1917 stegen de spanningen ten top.
Inhoudelijk raakte Verschaeve op dezelfde golflengte als de activisten in bezet België die de Duitse bezetting en de Flamenpolitik gretig aanwendden om substantiële eisen van de vooroorlogse Vlaamse beweging te veroveren (zoals de vernederlandsing van de Gentse universiteit).
Met de Russische Februarirevolutie – maart 1917 – was het begin van het einde van de oorlog ingeluid. Russische troepen waren oorlogsmoe en velen raakten onder invloed van de bolsjewieken die de oorlog wilden stopzetten. Uiteindelijk zouden ook Duitse troepen massaal in opstand komen en muiten.
__________

The Summer of 1917 in Context

The summer of 1917 was one of important international and national political and military events, but also the moment when Flemish soldiers on the Yser Front demonstrated and the tensions with political and military hierarchies reached a high point. Alveringhem and the figure of chaplain Cyriel Verschaeve were central to this story.
The arrival in the end of June of the first United States troops in Europe was perhaps a decisive turning point in the First World War. In Germany there was a change in power. With the unleashing of unrestricted submarine warfare, all their hopes were pinned on a swift victory. In occupied Belgium, the shift in power led to more requisitions of goods and people, with more poverty, hunger and forced labour as a result.
On the front, dissatisfaction with the official triumphalism in the press grew among the soldiers. In addition, many Flemish soldiers felt discriminated against by overwhelmingly French-speaking officers.
Cyriel Verschaeve was the point of contact and mentor for Flemish-minded soldiers who formed the basis of the Front Movement. He had acquired authority and popularity before the war through his writings and lectures.
His attitude pleased neither the political nor the ecclesiastical hierarchy, and in the summer of 1917, tensions rose to the top.
Verschaeve was largely on the same wavelength as the Activists in occupied Belgium, who eagerly welcomed the German occupation and Flamenpolitik to accomplish the major goals of the prewar Flemish Movement, such as the transformation of the University of Ghent into a Dutch-language institution.
The Russian “February Revolution” (March in the Gregorian Calendar) in 1917 ushered in the beginning of the end of the war. Russian troops were tired of the war and many fell under the influence of the Bolsheviks who wished to end the war. Finally, German troops would also come to revolt and mutiny en masse.

How to Cite:

Scheltiens, V., (2019) “De zomer van 1917 in context”, WT. Tijdschrift over de geschiedenis van de Vlaamse beweging 77(3), 197-211. doi: https://doi.org/10.21825/wt.v77i3.15685