Bijdragen & Bronnen

“De Belgique j’ai assez peu de nouvelles...” De correspondentie tussen Jan Brans en Pierre Daye, 1945-1950

---

Abstract

Op het einde van de Tweede Wereldoorlog slaagt een aantal Belgische collaborateurs er in uit te wijken naar Spanje en Argentinië. In deze bijdrage bekijken we de correspondentie tussen Jan Brans, hoofdredacteur van het VNV-dagblad Volk en Staat, en Pierre Daye, voormalig Rex-senator en commissaris-generaal voor Lichamelijke Opvoeding en Sport. Beiden bevinden zich in Spanje op het ogenblik dat de geallieerde legers in de zomer van 1944 West-Europa bevrijden.
De correspondentie van de twee collaborateurs, uit de tweede helft van de jaren veertig, behandelt verschillende onderwerpen. In de eerste plaats gaat het over de mogelijkheid om naar Argentinië over te steken. Daye arriveert in de lente van 1947 in Buenos Aires en ontpopt er zich tot go-between tussen de peronistische administratie en de kandidaat-immigranten, veelal voormalige nazi’s en collaborateurs. Brans blijft in Spanje en poogt er, zo goed en zo kwaad als mogelijk, een nieuw bestaan op te bouwen.
Voorts wisselen beiden nieuwtjes en plannen uit die te maken hebben met de toestand in België. De repressie, het lot van hun voormalige medestanders en de koningskwestie nemen hier een belangrijke plaats in. Ook de algemene evolutie in de wereld komt ter sprake. Ze wijden beschouwingen aan de vrees voor het communisme, de opkomende Koude Oorlog en de vermeende zwakte van de Westerse geallieerden. Er wordt tevens nagedacht over een hergroepering van de uiterst-rechtse krachten, in en buiten Europa. De correspondentie toont aan waarmee de uitwijkelingen bezig zijn: de strijd om het dagelijks bestaan, het zoeken naar steun en informatie bij elkaar en het rechtvaardigen van hun verleden.

________

"De Belgique j'ai assez peu de nouvelles…". The correspondence between Jan Brans and Pierre Daye, 1945-1950
At the end of the Second World War a number of Belgian collaborators managed to flee to Spain and Argentina. In this contribution we review the correspondence between Jan Brans, general editor of the VNV daily paper Volk en Staat (People and State) and Pierre Daye, former Rex-senator and permanent undersecretary for Physical Education and Sport. Both are located in Spain at the time of the liberation of Western Europe by the allied armies in the summer of 1944.
The correspondence between the two collaborators, dating from the second half of the nineteen-forties, deals with various subjects. Firstly they discuss the possibility of crossing over to Argentina. Daye arrives in Buenos Aires in the spring of 1947and then turns into a go-between between the Peronist administration and the candidate immigrants, in particular former Nazis and collaborators. Brans remains in Spain and tries as best he can to construct a new existence.
In addition they exchange news and plans relating to the situation in Belgium. The repression, the fate of their former associates and the Royal question play an important role in this exchange. They also discuss the general evolution of the world. They debate the fear for communism, the emerging Cold War and the alleged weakness of the Western allies. They also reflect about a possible regrouping of the extreme right forces both inside as well as outside Europe. The correspondence demonstrates the concerns of the refugees: the struggle for daily existence, the search for support and information from one another and the justification of their past.

How to Cite:

Seberechts, F., (2008) ““De Belgique j’ai assez peu de nouvelles...” De correspondentie tussen Jan Brans en Pierre Daye, 1945-1950”, WT. Tijdschrift over de geschiedenis van de Vlaamse beweging 67(3), 187-209. doi: https://doi.org/10.21825/wt.v67i3.12491