Bijdragen & Bronnen

De plaats van Robert Verbelen in de geschiedenis van de Vlaamse beweging

---

Abstract

Robert Verbelen is in België hoofdzakelijk bekend in de context van de radicale collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Als leider van het zogenaamde Veiligheidskorps trad de toenmalige SS’er gewelddadig op tegen acties van het verzet. Desalniettemin beschouwde Verbelen zichzelf in eerste instantie als een Vlaamse idealist en voorman. Dit artikel onderzoekt waarop dit (zelf)beeld is gebaseerd en of het correct is.
In zijn jeugd engageerde Verbelen zich inderdaad in Vlaamsgezinde organisaties, zoals de Vlaamsche Voetbalbond. Vanaf het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog tot aan zijn dood heeft Verbelen echter geen enkele concrete bijdrage meer geleverd aan de Vlaamse ontvoogdingsstrijd. Nadat hij een tiental jaar actief was als spion in Amerikaanse loondienst, verwierf Verbelen in 1959 de Oostenrijkse nationaliteit en in 1965 werd hij te Wenen wegens oorlogsmisdaden berecht. Verbelen werd vrijgesproken en hij woonde tot zijn dood in 1990 in de Oostenrijkse hoofdstad.
Verbelen handhaafde al die tijd wel een virtuele band met Vlaanderen: hij onderschreef een legitimerende en gemythologiseerde Vlaams-nationalistische geschiedenis, die hij via interviews, spreekbeurten en geschriften tevens vorm gaf en in stand hield. Omdat Verbelen daarin zo ver ging, terwijl hij zich tijdens de Tweede Wereldoorlog dermate had gecompromitteerd, distantieerde zelfs de meest extreem Vlaams-nationalistische strekking binnen de Vlaamse beweging zich van hem.

________

Robert Verbelen’s place in the history of the Flemish movement.
Robert Verbelen is mainly known in Belgium in the context of his radical collaboration during the Second World War. As the head of the so-called Security Corps, the then SS member, engaged in violent repression of actions of resistance.   However, Verbelen considered himself foremost a Flemish idealist and leader. This article investigates what this (self)image is based on and whether it is correct.
In fact, during his youth, Verbelen was involved in Pro Flemish organisations like the Flemish Football League. However, from the outbreak of the Second World War until his death, Verbelen made no more concrete contributions to the Flemish battle for emancipation. After serving for around ten years as a spy employed by the Americans, Verbelen acquired the Austrian nationality in 1959; and in 1965, he was court-martialed in Vienna for war crimes. Verbelen was acquitted and until his death in 1990, he lived in the Austrian capital.
During this entire period, Verbelen did in fact maintain a virtual link with Flanders: he endorsed a legitimising and mythologized Flemish National history, which he both shaped and preserved by means of interviews, lectures and writing. Because of Verbelen’s extreme views in these writings and the fact that he had seriously incriminated himself during the Second World War, even the most extreme Flemish-Nationalist tendencies within the Flemish movement distantiated themselves from him.

How to Cite:

Jocqu, A., (2012) “De plaats van Robert Verbelen in de geschiedenis van de Vlaamse beweging”, WT. Tijdschrift over de geschiedenis van de Vlaamse beweging 71(3), 201-232. doi: https://doi.org/10.21825/wt.v71i3.12249