Bijdragen & Bronnen

Het oorlogsjaar 1917, de IJzersymbolen en de relativiteit van de IJzermythes

Author:

Abstract

Oorlogsjaren zijn op zichzelf erg belangrijk, maar het oorlogsjaar 1917 was dat in het bijzonder, zowel internationaal als vanuit Vlaams perspectief. Voor de Vlaamsgezinden aan het front betekende 1917 een scharnierjaar: tegen de achtergrond van de eindeloos aanslepende stellingenoorlog enerzijds en de Vlaamsgezinde agitatie van activisme en frontisme anderzijds, werd het oorlogsoffer van een aantal Vlaamsgezinde soldaten nadrukkelijk een sterven-voor-Vlaanderen. Hun offerbereidheid voedde de hoop dat het politieke initiatief na de oorlog in de handen van de Vlaamsgezinden zou komen. Maar tegelijk groeide het gevoel van verlatenheid ten opzichte van de hoogste kerkelijke en politieke overheden, in de eerste plaats tegenover kardinaal Mercier en koning Albert, op wie men vruchteloos beroep had gedaan om de Vlaamsgezinde aspiraties in te wil-ligen. De aura van het sterven-voor-Vlaanderen ontwikkelde zich vooral rondom een aantal gesneuvelde Vlaamsgezinden: deze IJzer-helden werden IJzersymbolen. Onder hen verwierven vooral de (in 1917 gesneuvelde) gebroeders Edward en Frans Van Raemdonck en Renaat De Rudder een iconische en ten dele mythische betekenis.
__________

The War Year 1917, the Symbols of the Yser and the Relativity of the Yser Myths

Years of war are very important on their own, but the year 1917 was unusually so, in an international as well as Flemish perspective. For Flemish-minded individuals on the front, 1917 was a turning point: against the background of the endlessly persistent war of position on the one hand, and the Flemish-minded agitation of Activism and the Front Movement on the other, the wartime sacrifice of a number of Flemish casualties was emphatically one of ‘dying for Flanders’. Their willingness to sacrifice fed the hope that the political initiative would come into the hands of the Flemish-minded after the war. But at the same time, a sense of abandonment grew regarding the highest ecclesiastical and political authorities, in the first place Cardinal Mercier and King Albert, to whom a fruitless appeal had been made to accede to Flemish demands. The aura of ‘dying for Flanders’ developed largely around a number of fallen Flemish-minded soldiers: these ‘Yser heroes’ became ‘Yser symbols’. Among these, the brothers Edward and Frans Van Raemdonck and Renaat De Rudder, who all died in 1917, developed a particularly iconic and partly mythical significance.

Keywords:

How to Cite: Verdoodt, F. (2019) “Het oorlogsjaar 1917, de IJzersymbolen en de relativiteit van de IJzermythes”, WT. Tijdschrift over de geschiedenis van de Vlaamse beweging. 77(3). doi: https://doi.org/10.21825/wt.v77i3.15689