Abstract
Onderwijs speelt een cruciale rol in de reproductie én de mogelijke doorbreking van intergenerationele sociale ongelijkheid. Toch blijft de vraag hoe structurele veranderingen, zoals de massificatie van het onderwijs, sociale klassenverschillen hebben beïnvloed. Dit onderzoek analyseert hoe sociale onderwijsongelijkheid in België zich heeft ontwikkeld van de naoorlogse periode tot de vroege 21e eeuw, met een focus op de impact van onderwijsexpansie. Daarbij staan twee onderzoeksvragen centraal: hoe hebben sociale klassenverschillen in het behalen van een diploma zich ontwikkeld gedurende de onderwijsexpansie sinds de Tweede Wereldoorlog, en in welke mate is de massificatie van het hoger onderwijs toe te schrijven aan veranderingen in de klassenstructuur in plaats van aan een toename in gelijke onderwijskansen? We analyseren een dataset van 19.290 respondenten verdeeld over vier geboortecohorten op drie verschillende manieren. Door middel van visualisaties, loglineaire analyses en simulaties bieden we een beter inzicht in de historische en structurele ontwikkelingen van onderwijsongelijkheid. Na een paar decennia van daling van de ongelijkheid, steeg de onderwijsongelijkheid terug significant voor zij geboren na 1975. De groei van het hoger onderwijs voor Belgen geboren na 1960 is in grote (en toenemende) mate te verklaren door de toegenomen deelname van jongeren uit de midden- en dominante klasse, gecombineerd met hun demografische groei binnen de bevolking. De gebruikte simulatiemethode biedt een nieuwe manier om de impact van demografische en structurele factoren op onderwijstrends te kwantificeren.
Keywords
Onderwijsongelijkheid, Lange termijntrends, Sociale klasse, Massificatie van het onderwijs, Simulaties
How to Cite
Kruithof, E. H. & Verhaeghe, P., (2025) “ Sociale ongelijkheid in het Belgisch onderwijs: Een langetermijnperspectief ”, Tijdschrift Sociologie 6(1), 94-127. doi: https://doi.org/10.38139/ts.93137