Abstract

Het onderzoek “Nieuwe technologieën, nieuwe vormen van arbeidsorganisatie, nieuwe vormen van arbeidsverhoudingen?”, werd opgezet om de flexibilisering van de arbeid in kaart te brengen. Er werden twintig Vlaamse bedrijven uit drie sectoren in het onderzoek betrokken. In eerste instantie werd nagegaan hoe fundamenteel de ontwikkelingen inzake functionele flexibiliteit zijn. Er werd vastgesteld dat er zich belangrijke verschuivingen voordoen maar dat de verspreiding van nieuwe arbeidsorganisatorische paradigma's beperkter is dan algemeen wordt aangenomen. Een groot aantal bedrijven blijft zweren bij de Tayloristisch-Fordistische arbeidsorganisatiepatronen. Meer-machinebediening en taakroulatie zijn wel veelvuldig voorkomende tendensen. Inzake numerieke flexibiliteit werd een onderscheid gemaakt tussen temporels en contractuele flexibiliteit. Temporels flexibiliteit wordt bekomen door een loskoppeling van arbeids- en produktietijd. Bijna alle bedrijven maken van deze mogelijkheid gebruik, maar de gradatie verschilt sterk van bedrijf tot bedrijf. De situatie op de afzetmarkt blijkt hierbij een cruciale rol te spelen. Contractuele flexibiliteit kan bekomen worden door variaties in het aantal en de aard van de arbeidsovereenkomsten. Het is op vallend dat er enerzijds bedrijven zijn die niet schommelen met het aantal werknemers, terwijl contractuele flexibiliteit een constante is in het personeelsbeleid van andere bedrijven. Wanneer de drie flexibiliteitsvormen aan elkaar gerelateerd worden, dan wordt een toenemende segmentering tussen hoog en laag geschoolden zichtbaar.

How to Cite:

Van Hootegem, G., (1989) “Nieuwe technologieën en arbeidsflexibilisering: verslag van een empirisch onderzoek in de Vlaamse industrie”, Tijdschrift voor Sociologie 10(Jaarboek), 323–353. doi: https://doi.org/10.21825/sociologos.86076